Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi Müdürü Prof. Dr. Hasan Sözbilir, Türkiye genelinde her an deprem üretebilecek 30 aktif fay hattı tespit ettiklerini açıkladı. Bu faylar, son büyük depremlerden bu yana sessiz kalsa da “sismik boşluk” olarak sınıflandırılıyor ve ciddi risk taşıyor.

Deprem Yoksa Fay Sessizce Stres Biriktiriyor

Prof. Dr. Sözbilir, “Depremler yoksa bu, fayların deprem üretmeden stres biriktirdiği anlamına geliyor” dedi. Paleosismolojik analizlerle bu fayların geçmişte ne sıklıkla kırıldığı tespit edildi ve birçok bölgede bu döngünün dolmak üzere olduğu belirtildi.

Risk Altındaki Bölgeler: İstanbul’dan Cizre’ye

Sözbilir’in açıkladığı yüksek riskli bölgeler şunlar:

• İstanbul: Kumburgaz, Adalar ve Avcılar segmentleri

• İzmir: Tuzla Fayı

• Balıkesir: Gökçeyazı

• Kayseri-Erciyes, Tuz Gölü, Erkilet, Eskişehir

• Doğu Anadolu: Yedisu (Erzincan-Bingöl), Malatya, Ovacık

• Güneydoğu: Şirvan, Cizre, Yüksekova

Bu bölgeler, uzun süredir kırılmamış olmaları nedeniyle deprem üretme potansiyeli en yüksek fay hatları arasında değerlendiriliyor.

Fay Sakınım Bandı Uyarısı ve Kentsel Dönüşüm Çağrısı

Sözbilir, “Fayların yapılaşma açısından mekânsal planlamada değerlendirilmesi lazım” diyerek fay sakınım bandı uygulamasının önemine dikkat çekti. Bu sayede, riskli fay hatlarının çevresinde yapılaşma sınırlandırılarak olası yıkımların önüne geçilebileceğini ifade etti.

Ayrıca mevcut yapıların, olası bir kırılma senaryosuna göre hasar alma potansiyelinin tespit edilip, gerekiyorsa kentsel dönüşüme dahil edilmesi gerektiğini vurguladı.

Veriler Belediyelerle Paylaşıldı

Sözbilir, yürütülen bilimsel çalışmaların sonuçlarının ilgili belediyelerle ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı ile paylaşıldığını, bu doğrultuda bazı bölgelerde planlamaların başlatıldığını belirtti.

Uzmanlardan Çağrı: Sessizliği Tehlike Sayın

Uzmanlara göre, uzun süredir büyük deprem üretmeyen faylar, “güvenli değil”, aksine potansiyel tehdit anlamına geliyor. Sessiz kalan bu hatların biriktirdiği enerji, ani ve yıkıcı depremlere dönüşebilir.